De protestantse kerk in Steenderen is gewijd aan Sint Remigius. In Nederland, België, Frankrijk en Duitsland zijn tientallen Sint-Remigiuskerken. Remigius van Reims (Cerny-en-Laonnois, ca. 437) was een Frankisch bisschop.
Hij besteedde veel tijd aan het bekeren van de Franken. Vooral door zijn samenwerking met koning Clovis wist hij veel van de Franken tot het christendom te bekeren. In de beeldende kunst is zijn attribuut een duif met een flesje in de snavel, verwijzend naar de doop van Clovis. Verder is hij te herkennen aan zijn bisschopsstaf en mijter.
Zijn feestdag valt volgens het Martyrologium Romanum op 13 januari; in het aartsbisdom Reims is dat 1 oktober.
Er zijn aanwijzingen dat vroeger ook in de Nederlanden 1 oktober ‘Sinte-Remijsdag’ was, de dag waarop traditioneel rentes afgelost moesten worden. Zijn relieken worden bewaard in het voormalige klooster van Saint-Remi in Reims.
Dat de parochiekerk in Steenderen al voor de Reformatie gewijd werd aan deze Frankische heilige, wijst op de inbreng van de onderdanen van Karel de Grote bij de introductie van het christendom in deze streek. Steenderen behoorde tot het aartsdiaconaat Deventer in het bisdom Utrecht. In 1580 werd de eerste protestantse predikant aangesteld: Sebastiaan Planck, de vroegere kapelaan van Bronkhorst.
Rampen
In 1782 sloeg de bliksem in de toren van de kerk. Aangewakkerd door een sterke wind sloegen de vlammen van de toren over naar de kerk, die al snel in lichterlaaie stond. Uiteindelijk brandden behalve de kerk ook nog de school en drie woonhuizen af. De Steenderense geschiedschrijver Harmen Addink, toen nog maar 18 jaar oud, heeft de brand beschreven in een lang en aangrijpend gedicht. Men startte een geldinzameling voor de herbouw van de kerk, die plaats vond onder leiding van de stadsarchitect van Zutphen, Teunis Wittenberg. Volgens Addink bedroegen de totale kosten van de wederopbouw van kerk en school 12.830 gulden. De toren was ongeveer vier meter lager geworden en het middenschip en de zijbeuken hadden een doorlopend dak gekregen. Op 1 februari 1784 hield men de eerste kerkdienst in de gerenoveerde kerk.
Kort na het herstel volgde een nieuwe ramp voor Steenderen en omstreken: bij Drempt brak de IJsseldijk en volgde een grote overstroming. Drie weken lang stonden paarden en koeien in de kerk op stal. Een paar jaar later, in 1799, was dat opnieuw het geval.
De kerk is in 1966 aangewezen als rijksmonument (nummer 34521). In 2014 droeg de kerkelijke gemeente het gebouw over aan Gelderse Kerken.
Steenderen
Eerdere vermeldingen: 1046 Stenere en Stenhere, 1234 Stenre, 1294-1295 Steinre, Stenhare, 1354 Steenre, 1556 Steender, 1665 Seender. (Bron: plaatsengids.nl/steenderen)
Naamsverklaring: Samenstelling van het Oudnederlandse ‘steen’ en ‘heri’ (= plaats met een zandige rug). De d is als overgangsklank tussen n en r ingevoegd, een normaal verschijnsel in het Nederlands. (Bron: G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard)
Meer weten over de historie van Steenderen en omgeving? Kijk op de site van de Historische Vereniging Steenderen. Het werkgebied van de vereniging beslaat de voormalige gemeente Steenderen, met bijbehorende dorpen Baak, Toldijk, Bronkhorst, Olburgen en Rha.